Neo Skola’nın haftalık bülteni Mola’dan merhaba.
Neo Skola Mola’da, Özgür Mumcu, Mario Levi ve Koray Gürtaş’ın kaleminden, kültür-sanat, spor, tarih ve dünya gündemine dair okuma ve takip önerileri sizi bekliyor.
Dünyada Neler Oluyor?
Özgür Mumcu
2023’te neler olacak
Yeni yılda geleceğin eğilimlerini kestirtmeye çalışmak adettendir. Bunun nispeten kolay yollarından biri medya, eğlence ve teknoloji alanlardaki gelişmeleri izlemek. En azından ben 4-5 senedir öyle yapıyorum ve bunun faydasını da görüyorum. Her şeyin hızla geliştiği bu çağda baştan şaşırmak, başa gelince şaşırmaktan daha pratik oluyor.
Haberin düşüşü sürüyor
Medyadaki küresel durum raporu ve gelecek tahmini için başvurulacak en iyi kaynaklardan biri Reuters Enstitüsü’nün senelik raporu. 2022 raporu Ukrayna savaşının bile haberden kaçma arzusunu dizginlemediğinin, insanların habere para vermek istemediğinin, genç kuşağın haber tüketme anlayışlarının eski kuşaklara göre farklı değil çok ama çok farklı olduğunun altını çiziyor. Raporun yönetici özeti gayet doyurucu. Metnin kendisiyse ülke bazında en güncel veri ve analizlere erişmeyi sağlıyor. Detaylar için >>> https://reutersinstitute.politics.ox.ac.uk/digital-news-report/2022/dnr-executive-summary
Dijital platform dünyası karışık
Streaming sektörü gözümüzün önünde doğdu ve şimdi de yine aynı şekilde yeni formunu arıyor. Netflix’in üç otuz paraya dijital olan neredeyse her şeyi sunduğu dönem sona erdi, yenisi de henüz oluşum aşamasında. 2023, streaming gladyatörlerinin çok sert mücadelelerine tanıklık edecek. Birleşen platformlar, batanlar, iptal edilen projeler, değişen içerikler, artan fiyatlar, yayılan reklamlar, can çekişen karasal yayın estetiğinin bulaşması vs. tam tekmili birden bir dizi izleyeceğe benziyoruz. TLDR Business, kapsamlı bir 2022 değerlendirmesi yapmış. Bu arada youtube’un artık hiç fena olmayan otomatik Türkçe altyazı hizmeti olduğunu da gözden kaçıranlara hatırlatmış olayım. Ayarlardan alt yazıları seçip sonrasında da dilediğiniz dili işaretleyebilirsiniz. Detaylar için >>> https://www.youtube.com/watch?v=hEA0EQouo4E
Yapay zeka ve nörobilim
Bu iki alan senelerdir eli kolu bağlanmış da yeni açılmış iki fırladı gidiyor. İkisi birbiriyle de bağlantılı. Yapay Zekâ, makine öğrenmesinde dijital sinir bağları kullanıyor. Bu da haliyle iki alanı birbirine yaklaştırıyor. Bunun bir çok sonucu var ama biri bana hayranlık ve dehşet veriyor. Çok yakında beyin okumanın gerçek olacağını söylesem, gerisini tahmin edersiniz. Detaylar için >>> https://www.youtube.com/watch?v=rA5k2S8xPK8&t=6s
Ekran Bağımlıları Kulübü
En Çok İzlenen Diziler
Netflix 2022 yılı istatistiklerini açıklayarak küresel ölçekte en çok izlenen dizileri paylaştı. Buna göre, dili İngilizce olan dizilerde Stranger Things’in 4’üncü sezonu en çok izlenen yapım oldu. Onu sırasıyla Wednesday, Dahmer – Monster: The Jeffrey Dahmer Story, Bridgerton ve Inventing Anna takip etti. Dili İngilizce olmayan yapımlardaysa ilk sırayı All of Us are Dead aldı. Onu sırasıyla Extraordinary Attorney Woo, The Marked Heart, Till Money Do Us Apart ve Elite takip etti.
2023 İçin Yoğun Program
Mutfaktan
Neo Skola
Yankı Yazgan’dan Gelişim ve Öğrenme eğitimi
Psikiyatrist Prof. Dr. Yankı Yazgan, Çocukluktan Ergenliğe Gelişim ve Öğrenme konusunda kapsamlı bir eğitim hazırladı. Neo Skola’da yayına giren eğitimde, Prof. Dr. Yazgan, kaygı, hayal gücü, beyin gelişimi, öğrenme güçlüğü, motivasyon, başarının tanımı gibi birçok başlığı inceliyor.
Ergenlikte kaygıyı hafifletmek mümkün mü? Okul iklimi çocuklarda özgüven gelişimini nasıl etkiliyor? Ergenlik döneminde beyinde neler oluyor? Başarı ve başarısızlık nasıl tanımlanmalı? Zorbalık çocukları nasıl etkiliyor? Öğrenme ortamlarında hangi nörogelişimsel bozukluklara dikkat edilmeli? gibi sorular ve daha fazlasının yanıtını bulabileceğiniz Çocukluktan Ergenliğe Gelişim ve Öğrenme eğitiminin ilk bölümünü ücretsiz olarak bu adresten izleyebilirsiniz.
Bir Yazar Çok Kitap
Mario Levi
Sevim Burak… Başka Hikayelerden Seslenmek
Edebiyatımızın en ilginç ve derinlikli yazarlarından Sevim Burak, 31 Aralık 1983 tarihinde İstanbul’da öldü. Romanlar, oyunlar, anılar, mektuplar da yazdı ama en çok hikayeleriyle iz bıraktı. Farklı anlatım yolları denedi, okurun karşısına yeni bir hikaye diliyle çıktı. Zorlayıcı, alışılmışların ötesinde bir dildi bu. Bu yüzden de hak ettiğince değer görmemenin acısını çekti. Bugün hâlâ o seçkin yerinde duruyor. Gerçeğin sınırlarını zorlarken, zihninin karanlık sokaklarında gördüklerini de yansıtmak istiyordu büyük ihtimalle.
O eserleri yaşarken
Yazdıkları içerikleriyle de çok zengin ve sarsıcıydı. Bunda yaşadıklarının, büyüdüğü dünyanın da etkisi var mıydı?
1931’de İstanbul’da dünyaya geldi. Babası gemi kaptanı Mehmet Seyfullah Burak, annesi Bulgaristan’dan göç etmiş bir Yahudi ailesinin kızı Marie Mandil idi. Çocukluğunu, ergenliğini ve gençliğinin bir kısmını çok kültürlülüğüyle bilinen Kuzguncuk’ta geçirdi. İlerleyen yıllarda bu semtin ve sokaklarının, hikayelerinininşa edilmesine büyük katkıda bulundukları görülecekti. Kahramanlarının bu dünyadan geçmesi kaçınılmazdı. Tam tepede bulunan, denizi gören evinin penceresinden, uzak denizlere giden babasının dönüşünü uzun uzun beklemiş olabileceğinin de içinde derin izler bırakıp bırakmadığı sorulmaya değerdi elbet.
İlk evliliğini henüz on sekiz yaşındayken, kemancı Orhan Borar ile yapması da önemliydi şüphesiz, 1950’de Olgunlaşma Enstitüsü’ne girerek mankenlik eğitimi alması da, Amerika’da defilelere çıkması da, İstanbul’a dönüşünden sonra bir modaevi açması da… Peyami Safa ile yaşadığı yakınlıksa hikaye dünyasına her geçen gün biraz daha çok girmesinin zeminini hazırlayacaktı. İkinci evliliğini ressam Ömer Uluç ile yaptı. 1960’tan sonra da modaevini kapadı. Kendisini tamamıyla edebiyata vermesinin vakti gelmişti artık. 1965’te çıkan ilk kitabı Yanık Saraylar Sait Faik Hikaye Armağanı’nı alamayınca edebiyat dünyasına küstü. On yedi yıl boyunca hiçbir kitap yayınlamadı. Yazmaya devam etti yine de. Bunlar arasında Mach 1 adında bir roman da vardı. Eşiyle birlikte gittiği Nijerya’da bir buçuk yıl yaşadı. Bu süre içinde ilk kalp rahatsızlıkları ortaya çıktı. İngiltere’de ameliyat oldu. Zamanın akışında Ömer Uluç’tan da boşandı. 1982 yılında Sahibinin Sesi adlı oyunu, 1983 yılındaysa Afrika Dansı adlı hikaye kitabı yayınlandı. İkisi deyine farklı anlatım tarzlarıyla ilgi çekti. Aynı yıl Everest My Lord (İşte Baş, İşte Gövde, İşte Kanatlar) da yayımlandı.
31 Aralık 1983’te Haseki Hastanesi’nde, geçirmesi gereken kalp ameliyatını olamadan son nefesini verdi. Palyaço Ruşen adlı hikâye kitabı ölümünden sonra, 1993’te okurla buluştu. Oğluna yazdığı mektuplardan oluşmuş Mach 1’dan Mektuplar ise üç yıl önce yayınlanmıştı.
Farklılıklar ve derinlikler
Gerçekten okunmayı bekleyen yazarlar arasında o da yer alıyor artık. İstanbul’un farklı inançlar taşıyan insanları, çocukluk ve gençlik mahallesi Kuzguncuk’tan yer yer muzip yer yer de hüzünlü bir üslupla çıkıyor karşımıza bu eserlerde. Hikayelerde hayatta kalmaya çalışan kadınların verdikleri mücadelelerin izleri de gizleniyor. Ona işte bu sebeplerle farklı dillerin yazarı da demeliyiz.
Tavsiye ettiğim kitapları
Yanık Saraylar – Yapı Kredi Yayınları
Everest My Lord-Yapı Kredi Yayınları
Afrika Dansı-Yapı Kredi Yayınları
Sahibinin Sesi-Yapı Kredi Yayınları
Banttan Naklen
Koray Gürtaş
Nesrin Topkapı Hayatımıza Girdi
1980’i 1981’e bağlayan gecenin ilk dakikalarında TRT ekranlarının ilk dansözü unvanlı Nesrin Topkap, yılbaşı eğlencesinde ekrana çıktı. Yaklaşık 6,5 dakikalık bir performans sergileyen Topkapı, hayli kapalı sayılabilecek bir elbiseyle televizyon izleyicilerinin karşısında oryantal dansını sundu. Topkapı, Türkiye 1982 ve 1983 senelerine girerken de ekrandaydı. Asıl adı Nesrin Gökkaya olan 1951 doğumlu sanatçı, sinema ile gösteri dünyasına adımını atmış, Yılmaz Güney’in ilk filmi olan 1959 yapımı Bu Vatanın Çocukları’nda rol almıştı.
Tramvay, yeniden
1990 yılının son günlerinde İstanbul eski bir dostla yeniden buluştu. Kentteki tramvay seferleri Avrupa yakasında 1961’de, Anadolu yakasında ise 1966’da sona ermişti. 29 Aralık 1990’da Taksim – Tünel hattında çalışan tramvay hizmete girdi. Yoğun yağış altında gerçekleştirilen ve sunuculuğunu tiyatro sanatçısı Aykut Oray’ın üstlendiği açılış gününde, Büyükşehir Belediye Başkanı Prof. Dr. Nurettin Sözen ve protokol, Ara Güler’in ‘Tramvaylı Beyoğlu’ konulu fotoğraf sergisini açtıktan sonra Yeni Beyoğlu projesinin bir parçası olarak hizmete giren tramvayla Tünel’den Galatasaray’a geldi.
Ödül İlk Kez Bir Takıma Verildi
Milliyet gazetesi tarafından 1954’ten itibaren okuyucu oylarıyla belirlenen yılın sporcusu ödülünü 1981’de ilk kez bir takım aldı. 1 Ocak 1981’de duyurulan anket sonuçlarına göre 1980 senesinin en iyisi Eczacıbaşı Kadın Voleybol Takımı oldu. Lacivert-beyazlılar o yıl Çekoslovakya’nın Jicin kentinde yapılan Avrupa Şampiyon Kulüpler Kupası dörtlü final maçlarına katılıp Avrupa ikincisi unvanıyla Türkiye’ye dönmüş ve takım sporlarında bu başarıyı elde eden ilk temsilcimiz olarak tarihe geçmişti.
Bu organizasyonlar kaçmaz
Kayakla atlamanın belki de en prestijli organizasyonu olan 4 Tepe Turnuvası, 28 Aralık’ta başladı. İkisi Almanya’da ikisi ise Avusturya’da bulunan 4 tepede yapılacak yarışlar sonrasında, 1953’ten bu yana düzenlenen turnuvada bu sezonun şampiyonu belli olacak. Program şöyle:
Oberstdorf
29 Aralık Perşembe 18.30 Final Eurosport
Garmisch-Partenkirchen
31 Aralık Cumartesi 16.00 Eleme Eurosport
1 Ocak Pazar 16.00 Final Eurosport
Innsbruck
3 Ocak Salı 15.30 Eleme Eurosport
4 Ocak Çarşamba 15.30 Final Eurosport
Bischofshofen
5 Ocak Perşembe 18.30 Eleme Eurosport
6 Ocak Cuma 18.30 Final Eurosport
EuroLeague’de Anadolu Efes, 29 Aralık’ta deplasmanda Maccabi Playtika ile karşılaşacak. Saat 22.05’te oynanacak maçı S Sport yayınlayacak. Fenerbahçe Beko ise 30 Aralık’ta Virtus Bologna’ya konuk olacak. 22.30’da başlayacak mücadelenin yayıncısı S Sport 2.
Spor Toto Süper Lig’de haftanın en keyifli geçmeye aday mücadelesi Beşiktaş ile Adana Demirspor arasındaki randevu. 29 Aralık’ta saat 20.00’de oynanacak maçı Bein Sports 1 yayınlayacak. Premier League’de harika bir performans gösteren Arsenal, 31 Aralık’ta ligin dişli takımlarından Brighton’a konuk olacak. Saat 20.30’da başlayacak müsabakanın yayıncısı Bein Sports.
Kayaklı koşunun en gözde organizasyonlarından Tour de Ski’nin İsviçre ayağında erkekler ve kadınlar sprint finalleri 31 Aralık’ta yapılacak. Saat 16.00’da başlayacak yarışları Eurosport 2 ekrana taşıyacak.
Basketbol FIBA Şampiyonlar Ligi’nde play-in maçında Pınar Karşıyaka, Murcia ile İspanya’da oynayacak. 3 Ocak’ta saat 22.30’da yapılacak karşılaşmanın yayıncısı Tivibu Spor 2.
