Vergi, en basit tanımıyla devletin bazı kamu harcamalarını karşılayabilmesi için vatandaşlardan topladığı karşılıksız paralardır. Bu vergiler temelde ikiye ayrılır: “Dolaylı Vergiler” ve “Dolaysız Vergiler”.
Dolaysız vergiler, Gelir Vergisi, Kurumlar Vergisi, Motorlu Taşıtlar Vergisi gibi vergilerdir. Gelir, kazanç ve servet üzerinden alınır.
Dolaylı vergiler, harcama safhasında karşımıza çıkar. Bunlara ülkemizden en güzel iki örnek: Katma Değer Vergisi yani KDV, Özel Tüketim Vergisi yani ÖTV’dir. Bütçede de en yüksek iki gelir kalemine sahip olan iki vergi türüdür bunlar aynı zamanda.
Ülkemizdeki vergi sistemi Türk Vergi Sistemi’nde üç ana başlık altında toplanır bunlar: Gelir üzerinden alınan vergiler, servet üzerinden alınan vergiler, harcama üzerinden alınan vergiler.
Gelir üzerinden alınan vergiler: Gelir Vergisi, gerçek kişilerin ödediğidir. Kurumlar vergisi, tüzel kişilerin kazançları üzerinden ödediğidir. Yani gerçek kişilerin kazançları üzerinden ödedikleri vergilere Gelir Vergisi, tüzel kişilerin, şirketlerin, kurumların kazançları üzerinden ödediği vergilere de Kurumlar Vergisi diyoruz.
Servet üzerinden alınan vergiler isminden anlaşılacağı üzere Motorlu Taşıtlar Vergisi, Emlak Vergisi, Veraset ve İntikal Vergisi olmak üzere üç ana başlıkta toplanır.
Bunların dışında kalanların hepsi harcama vergisi olarak nitelendirilmektedir. Katma Değer Vergisi, Özel Tüketim Vergisi, Damga Vergisi, Özel İletişim Vergisi ve buna benzer birçok harcama safhasında karşımıza çıkan vergiler.
Ülkemizde bütçenin yaklaşık yüzde 80’i vergilerden meydana gelir. Yani devletin toplam bütçesinin yaklaşık yüzde 80’ini vatandaşlardan topladığımız vergiler oluşturur.
Bunu inceleyecek olursak, vergilerden oluşan tutarın yüzde 70’lik kısmı dolaylı vergilerden mükelleftir. Harcama safhasında karşımıza çıkan vergilerin yüzde 30’luk kısmı da gelir üzerinden alınan vergilerden oluşmaktadır.
Vergi Danışmanı Ozan Bingöl, Neo Skola için hazırladığı Vergi İndirimleri ve Haklarımız eğitiminde az bilinen, çok getirisi olan vergi avantajları ve indirimleri anlatıyor.
İlk bölümü ücretsiz olan Vergi İndirimleri ve Haklarımız eğitimine Neo Skola’da katılabilirsiniz.