Kendimi tanımlamayı aslında çok sevmem. Bu tanımlamayı beni takip edenlerin yapmasını tercih ederim. Genelde kamuoyu beni sıra dışı bir lider olarak görür.
Bunun sebebi belki de beklenmeyen olaylardaki, beklenmeyen takımlardaki başarılar olarak görülür. Çok kalıplaşmış modellerle başarıya gidileceğine inanmam. O açıdan da herhalde sıra dışı bir lider olarak tanımlandığımı düşünüyorum.
Genelde başarılarımın sıra dışı olmasının sebebinin, favori olmayan takımlardaki başarılar olduğunu görüyoruz. Bunlar aynı zamanda birçok kulübün de basketbol tarihinde ilkler olarak görülüyor. Bunun sırrı şu: Benim olduğum ortamda, benim liderlik ettiğim bir takımda, en üst düzeyde başarı geleceğine ben önce kendimi inandırıyorum. Yani çalıştığım formanın rengi benim için önemli değil. O formanın ismi önemli değil. Önemli olan, ben oradayım. Yani ben oradaysam, insanlar beni o ekibin başına getirdilerse, o zaman benden büyük başarılar bekliyorlar. O zaman ben de öyle bir takım, ekip kurmalıyım ki o insanların kafasındaki “Ergin Ataman bu başarıya ulaşır” fikrine ulaşmam gerekir. Onun için burada en önemli faktör bence özgüven.
İyi bir lider olmak için tabii ki liderlik yeteneği gerekiyor. Ama siz birikiminizle, çalışmanızla bunun altını dolduramazsanız, başarıya ulaşamazsınız. Ve başarıya ulaşmayan hiçbir insan da lider olarak gösterilemez. Onun için tecrübe bence çok önemli ama o tecrübe için de birikim gerekiyor. Tecrübe sadece yaşla ve yaptığı yapılan işte geçirilen süreyle alakalı değil. Tecrübe o noktaya gelinceye kadar yaşadıklarınız, birikimleriniz ve ileriye dönük sürekli olarak araştırmalarınızdan oluşan bir unsur. Tecrübe bütün bunların toplamı olarak tabii ki başarıya giden yolda çok önemli. Lider tanımlaması da sadece başarılı insanlara verilir.
Ekip iyi seçilmeli
Liderin mutlak surette ekibini iyi seçmesi gerekiyor. Hiçbir işi tek başınıza başaramazsınız. Siz Avrupa’nın, dünyanın en iyi hocası, en iyi yöneticisi de olsanız, çalıştığınız ekibi iyi seçemezseniz başarıya ulaşamazsınız. Çünkü sonuçta her grup içerisinde herkesin mutlaka bir rolü vardır.
“Bir takımın başarısında en önemli faktör nedir” diye sorulur bize. En önemli faktör sizin yaptığınız antrenmanlar değildir. Sizin maçta yaptığınız bir-iki taktik değişikliği değildir. O size belki o maçı kazandırır. Antrenmanları çok iyi yaparsanız, belki o hafta siz ekstra bir başarı kazanabilirsiniz. Ama en önemli faktör takımın kuruluşudur. Takımın kimyasıdır. O takımın kuruluşunda da herkesin de yıldız olmasına gerek yoktur. Şunu duyarsınız sporda: “Takımın kimyası.” O şu demektir: Herkesin yapacağı işin belli olması ve o işi yapması için en iyi elemanın seçilmesi. Ondan sonra onları kombine etmek, stratejik olarak planlamak da sizin işinizdir. Onun için bir lider mutlaka ekibini kendisi seçmeli ve o ekipteki iş bölümünü paylaştırıp o iş bölümünü en iyi yapacak insanı oraya koymalı.
Siz bir liderseniz o takımın yapacağı her türlü hatanın sorumluluğu sizdedir. Evet bireysel hatalar olabilir ama sonuçta o hataları sizin üstlenmeniz, takımın size olan güvenini artırır, bundan sonraki olaylarda sizi takip etmeleri için bence çok daha motive eder.
Hatasız insan olmaz. Evet lider az hata yapmalı. Zaten bunun için hep birikim, tecrübe, araştırma, diyoruz. Ama hata yaptığını görebilmek de bence bir bilgi birikimidir. Hata yaptığım zaman geri adım atar mıyım? Evet atarım.
Atacağım geri adımın beni doğru yola sokacağını inanıyorsam, bunu görebiliyorsam adım atarım. Çünkü bile bile hataya devam etmek veyahut da o hatayı örtbas etmek bence sonuçta başarıya giderken size engel olur. Ama o geri adımı atarken de o grubun lideri olarak bu sorumluluğu kendi üzerime almaya çalışırım.
Asla stres olmamalı
Üst düzey bir yönetici asla kendini strese sokmamalı. En zor anlarda bile rahatlamayı başarabilmeliyiz. Stres insanı bir kere hata yapmaya zorlar. Stres, risk kalma faktörünü ortadan kaldırır. Stres olduğunuz zaman siz yemek bile yiyemezsiniz.
Ne dersiniz? “Çok stresliyim yemek yemiyorum.” Ki en doğal ihtiyacınız bu. Evet, hayatın gerçekleri var hepimiz için. Ekonomik gerçekler, gelecekle ilgili kaygılar var. Ama kaygı size hata yaptırır. Stres kelimesini kitabımızdan çıkartmamız lazım. Diyeceksiniz ki “Maçlarda da ne kadar streslisin. Sürekli hakeme bağırıyorsun, oyuncularına fırça atıyorsun.” Hayır o bir stres değil. O orada yapılması gereken bir davranış. Adrenalin yüksek olabilir ama yüksek adrenalin stres değildir.
Şimdi sizin lider olarak iş hayatına girdiğiniz andan itibaren, sahaya girdiğiniz andan itibaren artık arkadaşlıklar ikinci planda kalır. İş ve dostluk benim için farklıdır. Dinamik bir yaşamın içindeyiz. Önemli olan bugün ne verebildiğimiz. Onun için bir durum olur da 20 yıldır çok büyük faydalar sağlayan bir iş arkadaşımın hatta benim yakın arkadaşımı artık fayda sağlamadığını görürsem onun iyiliği açısından yolları ayırmamız gerektiğini düşünürüm. Çünkü benim yakın arkadaşımsa o zaman başarısızlıktan en büyük üzüntü duyacak olan da onun olması gerekir.
Tek hedef: Başarı
Bizim hedefimizde tek bir şey vardır, o da başarıdır. Onun için o arkadaşımın da başarıda arkadaş olarak pay almasını isterim. Çünkü başarısız olursak o zaman hem arkadaş olarak hem iş yaşantısı olarak başarısız olmuş oluruz. Arkadaşlığımız da bozulur. O açıdan ben hep başarılı olacağına inandığım, gerçek anlamda verim aldığım insanlarla çalışmak isterim.
Tek yol var: Başarı. Sonuçta hayatımızda, iş yaşantısında siz liderseniz, onun sorumluluğu sizdedir. Başarısız olursanız sonunda bunun sorumluluğu sizde olduğu için bir sonraki yıl siz olmazsınız. Ama arkadaşınız burada devam eder, siz o ekibin başında olmazsınız.
A Milli Basketbol Takımı ve Anadolu Efes’in Başantrenörü Ergin Ataman, Neo Skola için hazırladığı Sıra Dışı Liderlik eğitiminde başarı yöntemlerini ve öğrendiğinizde sıra dışı bir takım lideri olmayı sizin için kolaylaştıracak detayları paylaşıyor.
